De spelers - wie doet wat in Groningen

Veiligheidsregio Groningen (VRG) werkt aan de veiligheid van de regio. VRG maakt een inschatting van alle risico’s in de regio en stelt hiervoor zogenoemde Incidentbestrijdingsplannen op. Deze plannen beschrijven tot in detail wat de regionale hulpdiensten, zoals politie, brandweer, ziekenhuizen en ambulances, doen in geval van een incident, zoals bijvoorbeeld een aardbeving. Zo is iedereen goed voorbereid op incidenten en rampen. Veiligheidsregio Groningen coördineert alle betrokken partijen tijdens een incident of ramp. Provincie Groningen, gemeenten, de Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (GHOR), politie, brandweer, waterschappen, het Openbaar Ministerie en Defensie werken binnen de Veiligheidsregio nauw samen aan het voorkomen en bestrijden van noodsituaties. Daarnaast zorgt Veiligheidsregio Groningen dat de bewoners in de regio goed zijn voorbereid op rampen en calamiteiten door het verstrekken van informatie. Meer informatie over taken en verantwoordelijkheden van Veiligheidsregio Groningen vind je bij de veelgestelde vragen.

Gaswinning uit het Groningen-gasveld veroorzaakt bodemdaling. Bodemdaling kan aardbevingen veroorzaken, maar zorgt ook voor stijging van het grondwaterpeil. Waterschappen houden dit verhoogde grondwaterpeil in de gaten. De verhoogde waterstand heeft effect op de waterhuishouding in de provincie, op het natuurbeheer van de regio en op de agrarische productie. De waterschappen nemen maatregelen om nadelige effecten te beperken of te voorkomen. Denk hierbij aan het bouwen van nieuwe gemalen en sluizen en het aanpassen van bruggen en dijken. Ook de waterschappen werden in 2016 door de minister van Economische Zaken gevraagd te adviseren over de toekomst van gaswinning uit het Groningen-gasveld.

De provincie Groningen is uiteraard nauw betrokken bij het complexe aardbevingendossier. Begin 2014 sloot de provincie Groningen met de Rijksoverheid, verschillende gemeenten en met NAM het akkoord ‘Vertrouwen op herstel, Herstel op Vertrouwen’. In dit akkoord werd afgesproken de leefbaarheid in de regio boven het Groningen-gasveld te verbeteren met het Regionaal Investeringsprogramma. Voor dit programma werd in totaal 1,18 miljard euro gereserveerd. De minister van Economische Zaken vroeg de provincie Groningen in 2016 advies uit te brengen over de toekomst van gaswinning uit het Groningen-gasveld. De minister besloot tot een uitgebreide adviesprocedure, vanwege de complexiteit van het aardbevingendossier en de maatschappelijke impact.

Nadat het ministerie van EZ een vergunning heeft verstrekt, verleent de betrokken gemeente een omgevingsvergunning. Dit is een vergunning waaronder alle activiteiten vallen die betrekking hebben op wonen, ruimte, milieu of natuur. Elke belanghebbende in een gemeente kan bezwaar indienen tegen de plannen voor gaswinning. Het aardbevingendossier is complex en heeft veel maatschappelijke impact. De minister van Econmische Zaken besloot daarom in 2016 een groot aantal partijen advies te vragen over de toekomst van gaswinning uit het Groningen-gasveld. De minister verzocht de betrokken Groningse gemeenten een advies uit te brengen.

GasTerra is verantwoordelijk voor de handel in gas. GasTerra exporteert gas en levert in Nederland vooral gas aan de industrie en energieleveranciers.

Gasunie maakt aardgas geschikt voor dagelijks gebruik. Gasunie transporteert het gas en is verantwoordelijk voor aanleg en onderhoud van het netwerk van gasleidingen.

Centrum Veilig Wonen herstelt sinds 2015 aardbevingsschades aan woningen en gebouwen in het gebied boven het Groningen-gasveld. Ook werkt CVW aan het versterken en verduurzamen van huizen en gebouwen.

De minister van Economische Zaken kondigde begin 2015 de komst aan van een Nationaal Coördinator Groningen (NCG). De NCG moet de veiligheid en leefbaarheid voor Groningers verbeteren. De overheidsdienst Groningen helpt hem hierbij. Hans Alders startte in juni 2015 als NCG.

De Technische commissie bodembeweging (Tcbb) onderzoekt het verband tussen het opsporen van gas, gaswinning en bodembeweging. De commissie adviseert de minister van Economische Zaken over schade die hierdoor mogelijk kan ontstaan. Mensen met schade door gaswinning kunnen bij de Tcbb terecht, als zij het niet eens zijn met de afhandeling van hun schadeclaim.

Het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) is in Nederland de autoriteit als het gaat om het registreren en het inschatten van toekomstige  aardbevingen. Het KNMI heeft een uitgebreid meetnetwerk boven het Groningen-gasveld. Hiermee verricht het KNMI metingen en verzamelt en interpreteert informatie. Deze gegevens vertaalt het KNMI naar waarschuwingen, prognoses, rapporten en advies over aardbevingen.

De Rijksoverheid is eigenaar van het Groningen-gasveld. En van een groot aantal ‘kleinere’ gasvelden in Nederland. Het ministerie van Economische Zaken (EZ) verleent vergunningen, ook wel concessies genoemd, om gasvelden op te sporen en gas te winnen. Het ministerie toetst altijd of gaswinning veilig en verantwoord gebeurt.

NAM ontdekte in 1959 aardgas bij het Groningse Kolham, in de gemeente Slochteren. Het Groningen-gasveld is een van de grootste gasvelden ter wereld. NAM heeft een vergunning om gas te winnen uit het Groningen-gasveld. NAM produceert ongeveer 75 procent van het aardgas dat in Nederland wordt gewonnen.

Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) is door de Rijksoverheid aangesteld als toezichthouder. SodM houdt in de gaten of gaswinning in Nederland veilig gebeurt. Ook controleert SodM of mijnbouwbedrijven in Nederland zich aan alle voorwaarden in de vergunning houden.